Kahramanmaraş merkez üslü depremlerin ardından, kuşların deprem öncesinde çırpınarak telaşlanmaları iddiası üzerine hobi kuşlara ilgi arttı. Peki, köpek, kuş ve inek gibi hayvanlar depremi önceden hissedebiliyor mu? İşte bilim insanlarının yanıtı…
Merkez üssü Kahramanmaraş olan ve 11 ili etkileyen depremlerin ardından, kuşların depremi birkaç saniye ya da birkaç dakika önce hissedip garip davranışlar sergilediği yönündeki iddialar ve bilimsel araştırmalardaki benzer neticeye varma durumlarının ardından hobi kuşlarına ilgi arttı.
Depremin ardından kuş satışı yapan ‘pet shop’ları ziyaret eden birçok vatandaş, depremi önceden hissettiklerini belirterek muhabbet kuşu satın aldı.
“DEPREM FELAKETİNDEN SONRA KUŞ ALMAK İSTEDİKLERİNİ SÖYLÜYORLAR”
Deprem sonrasında muhabbet kuşu satışlarında artış yaşandıklarını söyleyen pet shop işletmecisi Ahmet Serkan Topçu, “Kuşlar eskiden beri sevilen hayvanlardır. Ama bu deprem felaketinden sonra tabi tüm hayvanların depremi daha önceden hissettikleri için biraz daha talep ve önemleri arttı. Gelen müşteriler, yaşanan deprem felaketinden sonra kuş almak istediklerini söylüyorlar. Kuşların değerini depremlerden sonra daha iyi anlamış olduk. Hayvanlar hisli, ‘kuş’ deyip geçmemek lazım.” dedi.
HAYVANLAR DEPREMLERİ ÖNCEDEN HİSSETTİ Mİ?
Hayvanların güçlü depremleri insanlardan önce algılayabildiği fikri eski çağlardan beri var olan bir teori ve bunu destekleyen bilimsel araştırmalar da bulunuyor. Bilim insanları, tıpkı sismolojik makinelerin insan vücudunun algılayamadığı sarsıntıları algılayabilmesi gibi, hayvanların da daha güçlü deprem dalgaları gelmeden saniyeler önce yeryüzünden geçen küçük ön şokları algılayabilecek donanıma sahip olduklarını söylüyor. Hatta bazı araştırmacılar, hayvanların bu sarsıntıları öncü sarsıntılardan önce hissedebileceklerini söylüyor.
HAYVANLAR P DALGALARINI HİSSEDEBİLİYOR
ABD Jeolojik Araştırmalar Kurumu’na (USGS) göre, bir depremden önceki saniyelerdeki anormal hayvan davranışları, iki tür sismik dalga arasındaki farkla açıklanıyor. Birincil dalgalar ya da P dalgaları bir depremden ilk yayılan ve merkez üssünden saniyede birkaç kilometre hızla ilerleyen dalgalara deniliyor. USGS, bunların hayvanlar için daha fark edilebilir olduğunu söylüyor. P dalgalarını, zemini yuvarlanma hareketiyle sarsan daha güçlü ikincil veya S dalgaları takip ediyor.
Konuya ilişkin USGS kılavuzunda “Çok az insan deprem kaynağından en hızlı ilerleyen ve daha büyük S dalgasından önce gelen daha küçük P dalgasını fark eder. Ancak daha keskin duyulara sahip birçok hayvan, S dalgası gelmeden saniyeler önce P dalgasını hissedebilir.” deniliyor.
DEPREMDEN 45 DAKİKA ÖNCE ANORMAL DAVRANMAYA BAŞLADILAR
Almanya’da yer alan Max Planck Hayvan Davranışları Enstitüsü’nde bu konuda bir araştırmaya öncülük eden Martin Wikelski’nin 2020’de yayınlanan bir çalışmasında ise o ve meslektaşları, hayvanların deprem olup olmayacağını önceden tespit edebilmelerini anlayabilmek için bir çiftlikteki ineklere, köpeklere ve koyunlara elektronik etiketler taktı. Aylar boyunca izlenen hayvanların, yakınlarda tespit edilen sekiz büyük depremin yedisinden önce, 45 dakikadan fazla bir süre boyunca alışılmadık derecede hareketli oldukları görüldü.
Diğer taraftan 2016 yılında, ABD’nin Oklahoma eyaletini vuran depremden 15 dakika önce, kuşlar o kadar büyük sayılarda uçuşa geçti ki, radar teknolojisiyle binlercesi havada gözlemlenebilir hale geldi.
Romalı yazar Aelian ise M.Ö. 373 bir deprem Antik Yunan şehri Helike’yi yerle bir etmeden önce yılanların, farelerin ve böceklerin kenti terk ettiğini yazdı. Kaynak NTV
Daha Fazla
YENİ BAŞKAN MURAT KOCAKAYA; TÜRKİYE ATICILIK FEDERASYONU SEÇİMİ SONUÇLANDI.
TÜRKİYE ATICILIK FEDERASYONU 6. OLAĞAN VE MALİ GENEL KURULU YAPILDI. Murat KOCAKAYA Federasyon başkanı seçildi. Yapılan genel kurulda başkanlık seçimleri için...
Yaralı tilki tedavi edilip doğaya bırakıldı
Tedavi edilen tilki, rehabilitasyon sürecinden geçirildi. Tedavisi tamamlanan yaban hayvanı, Kumbağ Mahallesi'ndeki ormanda doğal yaşama bırakıldı. Tekirdağ'da araç çarpması sonucu...
Yusuf Dikeç’in Madalya Getiren Pozu Havalı Tabanca Satışlarını Uçurdu!
Paris 2024'te kazandığı gümüş madalyanın ardından, atıcılık efsanesi Yusuf Dikeç'in pozu, havalı tabanca üreticilerini talepleri karşılamak için harekete geçirdi. Yusuf...
Anız Yangını Kontrol Altına Alındı
ANIZ YANGINI İTFAİYE EKİPLERİNİN MÜDAHALESİ İLE SÖNDÜRDÜ Anız yakma, 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu ve 31/8/1956 tarihli ve...
Türkiye Kuş Konferansı 18-20 Ekim 2024’te Ankara’da.
Türkiye Kuş Konferansı 18-20 Ekim 2024'te Yaban Hayatı Suçları ve Kuşlar temasıyla Ankara'da. Doğa Derneği’nin organize ettiği 21. Türkiye Kuş...
Tam 200 Yıl Meyve Veriyor
Bir Defa Ekiliyor, 200 yıl boyunca meyve verebilme özelliği ile Türkiye'de bir ilke imza attı. Türkiye'de Bir İlk Oldu! Bir...